Wymiana wirtualna z Centrum Językowym Politechniki Berlińskiej
Możliwość wymiany studenckiej w ramach programów Erasmus, czy Erasmus+, od lat uważana jest za jedną z najważniejszych i najwyżej ocenianych inicjatyw realizowanych w zjednoczonej Europie. Kilkumiesięczny wyjazd pozwala uczestnikom pogłębić wiedzę przedmiotową i zestawić swoje umiejętności z wymaganiami obowiązującymi na innych uczelniach w krajach stowarzyszonych, ale dodatkowo, a może przede wszystkim, pozwala studentom poprawić znajomość języka obcego i nabyć niezbędne w dzisiejszej rzeczywistości umiejętności interkulturowe.
Pomimo niezaprzeczalnych zalet, programy wymiany studenckiej nie są dla każdego. Niemożliwe jest wymienić wszystkie okoliczności, które utrudniają, czy wręcz wykluczają, uczestnictwo w pełnej wymianie, ale najczęściej są to powody natury finansowej, rodzinnej, czy edukacyjnej. W konsekwencji, studenci uczestniczący w zajęciach językowych na polskich uczelniach wyższych, siłą rzeczy mogą jedynie doskonalić swe umiejętności językowe w grupach w przeważającym stopniu monolingualnych, gdzie stosowanie języka obcego nie wynika z naturalnych uwarunkowań, ale jest narzucone przez ograniczenia. W takiej rzeczywistości niemożliwe jest również poszerzanie indywidualnych kompetencji interkulturowych, które są coraz częściej wymagane w realiach współczesnego rynku pracy.
W tym kontekście postanowiliśmy wraz z Mary-Jane Radford Arrow – lektorem języka angielskiego z Zentraleinrichtung Moderne Sprachen/Technische Universität Berlin – nawiązać współpracę. Na konferencji Lektor High-Tech, której byłem współorganizatorem, dowiedzieliśmy się o kursie prowadzenia wymiany wirtualnej pod auspicjami Unii Europejskiej w ramach programu EVOLVE. Wzięliśmy udział w pierwszej edycji szkolenia i udało nam się uzyskać europejskie odznaki ukończenia kursu, dzięki któremu poznaliśmy podstawy poprowadzenia wirtualnej wymiany studenckiej.
Wymiana wirtualna
W swoich założeniach, wirtualna wymiana umożliwia studentom rozwijanie kompetencji społecznych, w tym interkulturowych, w ramach wspólnie realizowanych projektów naukowych. Ponieważ obie nasze grupy lektoratowe zajmowały się szeroko rozumianą technologią kosmiczną postanowiliśmy dać naszym studentom możliwość zaangażowania się w miniprojekty badawcze, w ramach których podejmą kwestię eksploracji i podboju kosmosu. Obie nasze grupy podzieliliśmy na kilkuosobowe zespoły międzynarodowe i zaproponowaliśmy listę tematów i źródeł. Studenci otrzymali pełną autonomię w kwestii wyboru interesujących dla nich zagadnień jak również kanałów komunikacji, z wykorzystaniem których będą pracować nad projektami. Na początku semestru i na zakończenie projektu zorganizowaliśmy synchroniczne sesje on-line korzystając z platformy Zoom. Pierwsze spotkanie umożliwiło studentom poznanie się „twarzą-w-twarz”, co jest niezbędnym elementem budowania relacji osobowych. Produktem finalnym były mini-artykuły naukowe napisane przez studentów z wykorzystaniem narzędzia Wakelet i umieszczone na platformie Padlet. Każdy zespół miał zapoznać się z artykułami pozostałych grup i umieścić pod ich artykułami pytania. Zwieńczenie współpracy stanowiła sesja pytań i odpowiedzi zorganizowana w czasie rzeczywistym, w czasie której przedstawiciele grup odpowiadali na wybrane pytania zadane przez pozostałe zespoły.
Wnioski
Trzeba przyznać, że współpraca w sposób bardzo satysfakcjonujący dopełniła zajęcia językowe oferowane w ramach lektoratów. W ankiecie przeprowadzonej po projekcie, studenci dali wyraz zadowoleniu wynikającemu z możliwości zaangażowania się we współpracę międzynarodową, zarówno w zakresie poprawy umiejętności językowych i interkulturowych w kontekście mocno zbliżonym do rzeczywistego kontekstu zawodowego, jak i rozwoju wiedzy merytorycznej dzięki konfrontacji z warsztatem pracy studentów innej uczelni. Dodatkowo my jako prowadzący mogliśmy przyjrzeć się bliżej własnym nawykom pedagogicznym, skonfrontować je ze standardami obowiązującymi w innym kraju, zrewidować i rozwinąć swoje umiejętności. Co ciekawe, jest to wartość dodana swoista tylko dla współpracy wirtualnej, gdzie prowadzący jest obecny w procesie wymiany studenckiej w odróżnieniu od tradycyjnej formy realizacji programu Erasmus+, w której po prostu nie uczestniczy wraz ze swoimi podopiecznymi.
